مقام تفصیل
شهین سامانی
کسی که به مقام تفصیل رسیده کسی است که :
به او تنزیل میرسد(ایه ی 2 و3) . اینها همان کسانی اند که بشارت و انذار قرآن را می شنوند (4). قلب و گوششان آماده ی دریافت حق است(5). کسانی که به پیامبر خدا ایمان می آورند. تنها خدای یگانه را می پرستند.اهل قیام و استغفار هستند(6). زکات می دهند(7). آنچه را خدا می خواهد با طوع انجام می دهند(طوع به معنی : هو العمل بما یقتضیه الامر و الحکم مع رغبه و خضوع)(11).
خدا را شاهد اعمال خود می بینند(22). چون حب به هدی دارند به تفصیل هدی از عمی می پردازند(17). همواره به بررسی اعمال گذشته و آینده ی خود می پردازند تا نیک را از بد جدا کنند(25). و آنها کسانی هستند که ابراز کردند(قول) پروردگار آنها خداست . در برابر مشکلات بعدی استقامت ورزیدند و همین سبب عدم ناراحتی انها از اعمال گذشته و ترس از آینده شده است(30)
ولی و همنشین آنها که به معنی (هو وقوع شی وارد شی مع رابطه بینهما .والرابطه ایضا اعم من ان تکون حسنه او سییه.و همرا ه آن می توان قرب ، حب، نصر و متابعه را آورد.) است در دنیا و اخرت ملایکه هستند.(در برابر قرین که در آیه ی 25 امده است.)(31)
این افراد دارای احسن قول (دعوت به سوی خدا) می باشند اما این کافی نیست و باید عمل صالح هم داشته باشند و شرط بعدی آن است که ابراز مسلمان بودن کنند.(33)
آنها بین حسنه و سییه را فصل می دهند و بدی را به راه احسن دفع می کنند به گونه ای که عداوه از بین رفته و ولی حمیم می شوند.(34)(حمیم یعنی:صدیق ، قریب مشفق ، به اعتبار محبت و علاقه ی شدید.و حمم به معنی حراره شدید است.)
واینها افرادی هستند که صبورند و اینها ذو حظ عظیم هستند(35).واگر از شیطان وسوسسه ای برسد به خدا پناه می برند.(36)