حظ عظیم

فاطمه سبکتکین

در سوره ی مبارکه فصلت سفره رحمت خداوند گسترده شده است به واسطه ی تنزیل قرآن و آن را برای انسان قابل فهم و دسترسی قرار داده به واسطه ی تفصیل آن و به واسطه ی رسول که از خود انسانهاست و با زبان خود آنها سخن میگوید.انسانهای سوره به دو گروه تقسیم میشوند. گروهی با اعراض خود را از دریافت تنزیل محروم میسازند و میان خود و رسول که مولفه اصلی تفصیل است، حجاب ایجاد میکنند که بررسی صفات و باورهای این دسته که شاید خود ما نیز مبتلا به باشیم جهت رهایی از آنها بسیار مفید خواهد بود.

اما گروه دوم انسانهایی هستند که در این راه استقامت و استغفار را برگزیدند. و به واسطه ی صبری که  پیشه کردند صاحب حظ عظیم  شده و از تنزیل بهره مند گشتند. حال زکات این بهره مندی را با "ادفع بالتی هی احسن " پرداختند. کسی میتواند دفع به احسن بکند که فصلت در برخورد داشته باشد، یعنی در بسترهای مختلف و در برخورد با افراد و شرایط گوناگون بهترین و مناسب ترین رفتار را بروز دهد و با این سیستم حتی دشمن را به دوست گرمابه و گلستان تبدبل کند. این تفصیل در روابط سبب افزایش ظرف وجودی خود فرد برای دریافت تنزیل میگردد.

مولفه های قول احسن  در سوره عبارتند از دعوت به سمت خدا، عمل صالح و تسلیم. در واقع کسی که ابن مولفه ها را داراست به آیتی از آیات الهی بدل گشته است به گونه ای که هر بروزی از این انسان  مدار توجه را به سمت خدا میگ ردانند و به سوی "الهکم اله واحد" و " الیه ترجعون". این انسان بواسطه استقامتش بعد از "قالو ربنا الله" چنان ظرف وجودی یافته که بستر نزول ملایکه گشته و از آنجایی که صفت شهید و محیط بودن پروردگار را به تفصیل دریافته است، هیچ خوف و حزنی در او راه ندارد.و به واسطه این استقامت و تداومشان در مسیر حق، از "اجر غیر ممنون" که اجری پایدار و همیشگی است بهره مند میشوند.

از دیگر موارد مهم مطرح شده در سوره، آیه بینی است. آیات به دو دسته آیات انفسی و آیات آفاقی تقسیم گشته اند. آیه  وجه ثابتی از حقیقت است که  بیننده را به سمت حق و به سوی توحید ارجاع می دهد. با مشاهده آیات مختلف قدرت تفصیل در انسان پرورش یافته و جنبه های مختلف حق را درک می کند. بنابراین آیات منابع لقا رب هستند، یعنی در هر لحظه با دیدن آنها رجوع به حق و لقا رب انجام می شود. بنابراین آیه بینی ، شرک و الحاد را که انحراف در مسیر توجه انسان هستند از بین برده و به لقا رب میرسانند.

سوره فصلت را که از سوره های با سجده واجب است  می توان برای تقویت عزم مورد توجه قرار داد همانطور که در آن مولفه های افزایش استقامت مانند آیه بینی، توجه به شهید و محیط بودن خدا و لقا رب به تفصیل ذکر شده است.